Slimme vogel

Een slimme vogel

Steenmarter komt nog veel voor

Steenmarter komt steeds vaker voor.

Wie dacht dat de steenmarter in de jaren 60 / 70 in Nederland was uitgestorven had zich lelijk vergist. Wel was het toen zeker zo, dat dit roofdiertje in veel mindere mate gezien werd en al helemaal niet in de bewoonde wereld voorkwam. De steenmarter hield zich toen vooral op langs de Oostgrens van Nederland (Limburg, Brabant, een klein stukje van Gelderland, Overijssel, Drente, Groningen en een klein stukje Friesland). Ze leefden in deze genoemde streken op het platteland en hielden zich op bij boerderijen en schuren, waar ze goede schuilplekken vonden op hooizolders. Hun prooi bestond hier voornamelijk uit muizen, ratten, af en toe een eitje en een kippetje. De boeren hadden van de steenmarter weinig last, daar ze eigenlijk voor de boer schadelijk ongedierte verdelgden. Door het moderniseren van boerderijen, verdwenen ook de goede schuilplaatsen voor de steenmarter. Een andere oorzaak is te vinden in het razend snel verdwijnen van hun jachtgebied, denk hierbij maar aan het uitbreiden van steden, het aanleggen van mega industrieterreinen en wegen. Noodgedwongen moest de steenmarter omzien naar andere overlevingsgebieden en die heeft de steenmarter gevonden in steden en dorpen en wel in onze huizen. De steenmarter is een echte cultuurvolger en leeft altijd in de omgeving van de menselijke beschaving.

De steenmarter is ongeveer zo groot als een volwassen kat.

Zijn ondervacht is grijs / bruin, met hier overheen bruine dekharen. Zowel het mannetje als het vrouwtje hebben tussen hun voorpoten een witte gevorkte bef, die bij elk exemplaar verschillend getekend is. Eigenlijk kun je deze vergelijken met vingerafdrukken van mensen, ze hebben allemaal zo hun kenmerk. Hun prachtige bruine pluimstaart gebruiken ze om tijdens hun sprongen (3 m. door de lucht is hierbij geen uitzondering) en klimpartijen het evenwicht te houden, verder slaan ze deze staart tijdens extreme koude om hun lichaam, om zo lekker warm te blijven.

De steenmarter leeft solitair (is alleen) ze hebben allemaal hun eigen territorium, dat zeer verschillend van grote kan zijn. Dit heeft te maken met het voedsel aanbod. Een mannetje kan zijn territoriumgrenzen aan dat van vier vrouwtjes gekoppeld hebben. Deze territoria's worden door middel van geurvlaggen (urine en geuren uit klieren) elke nacht weer opnieuw versterkt. Ook heeft een steenmarter meerdere schuil en slaapplaatsen in zijn / haar territorium. Dit kan een schuur, of gewoon een zolder of tussen het dakbeschot van huizen of gebouwen zijn. Vooral in huizen en gebouwen zijn ze in staat om het gehele isolatiemateriaal te vernielen en latrines aan te leggen. Deze latrines bestaan uit ontlasting en urine. U kunt zich voorstellen, dat dit op den duur voor een gigantische stankoverlast gaat zorgen. Ook diverse soorten vliegen weten deze latrines prima te vinden en gebruiken deze graag voor hun voortplanting. Ze leggen hier hun eitjes in, waar vervolgens maden uitkomen, die zich vervolgens verpoppen om als vlieg weer te voorschijn te komen. Dat dit voor de volksgezondheid een zeer slechte zaak is, laat zich raden.

Steenmarters zijn bij de Wet beschermd, hetgeen inhoudt dat je ze niet mag verstoren, niet mag verjagen, niet mag bejagen, niet in je bezit mag hebben en niet mag vervoeren.

Vrouwtjes zijn twee keer per jaar tien dagen loops, midden in de zomer en in december. Het mannetje zal dan trachten om de vrouwtjes te dekken, hetgeen met zeer veel gekrijs gepaard gaat. De vrouwtjes, die in de zomer gedekt zijn hebben een verlate inplantatie, hetgeen wil zeggen, dat de embryo's pas gaan groeien zodra de andere vrouwtjes in december ook gedekt zijn. Vanaf de dekking in december duurt het 63 a 65 dagen tot alle vrouwtjes, die gedekt zijn hun jongen ter wereld brengen. Steenmarters zijn zoogdieren en zogen dus hun jongen, die bijna kaal, blind en doof ter wereld komen.

Steenmarters worden kaal geboren Steenmarters worden kaal geboren Ik ben nu een paar weken oudera

 

De vrouwtjes zoeken voor hun nest (bij elkaar gekrabd isolatiemateriaal) zeer verborgen plaatsen op, die voor andere roofdieren bijna ontoegankelijk zijn. In de meeste gevallen baren ze een oneven aantal jongen, een, drie of vijf zijn bij mij bekend. De zoogperiode is ruim acht weken en na een week hebben ze al zoveel haar, dat je duidelijk kunt zien dat je met jonge steenmarters te maken hebt, ook al omdat de witte bef dan al duidelijk zichtbaar is. Zodra ze ongeveer drie weken oud zijn gaan de oogjes open en kunnen ze horen.

 

Jonge steenmarter met de kenmerkende witte bef Wel is het zo, dat ze vanaf hun geboorte geluidjes kunnen voortbrengen en moeder dus duidelijk kunnen maken wat ze verlangen. Zijn ze zeven weken oud, dan zoogt de moeder hen nog wel, maar verlaat ze haar jongen steeds vaker om op jacht te gaan. De jongen gaan dan langzaam over op restjes prooidier, die moeder hen brengt. Na ongeveer negen weken verlaat de moeder en haar jongen de schuilplaats. De moeder gaat haar jongen nu de jachttactiek bij brengen, zodat ze kunnen overleven. Dat dit voor de jongen een zeer gevaarlijke tijd is kunt u zich indenken. Auto’s, honden en mensen maken aan veel van dit pril geluk abrupt een einde, met andere woorden er verongelukken er velen. Midden in de zomer verjaagd de moeder met veel kabaal eerst haar dochters uit haar territorium en veel later schijnt het mannetje waarvan het territorium aan dat van de vrouwtjes grenst de zonen te verstoten.

 

 

Steenmarter ruim drie maand oud De verstoten jongen komen weer bloot te staan aan veel gevaar, want wil je verder overleven, dan moet je een eigen territorium zoeken, maar de meeste territoriums zijn al bezet. Op veel plaatsen waar de jongen zich vertonen worden ze met grof geweld verjaagd. Na veel omzwervingen lukt het de meeste jongen dan toch wel om zich te vestigen. De gemiddelde levensverwachting van een steenmarter is vijf a acht jaar en na twee jaar kunnen ze zelf weer voor nakomelingen zorgen. De mannetjes zijn grote en grover gebouwd dan de vrouwtjes.

 De das, de wezel, het hermelijn, de bunzing, de visotter, de boommarter en de steenmarter behoren tot de marterachtigen en komen allen in Nederland voor.

Al deze marterachtigen zijn van oorsprong carnivoren (vleeseters), toch lust de steenmarter in de nazomer ook graag pruimen, appels en rozenbottels.

Jaarlijks komen er bij mij ruim 750 meldingen binnen over steenmarteroverlast. Dit gebeurt per telefoon of e-mail. Jammer is dan, dat ik geen van deze meldingen af kan handelen daar ik de huizen niet ken. Ik moet dus elk huis waar zich steenmarterklachten voordoen persoonlijk bezoeken en dat is een hele klus. Hoe dit verder in zijn werk gaat kan ik u helaas niet vertellen, daar elk huis een andere aanpak wenst en het gevaar groot is, dat u de steenmarter(s) opsluit in uw eigen huis.

Jonge steenmarters groeien op boven zoldertje fietsenhok.

 

Golfplaten zijn makkelijk toegankelijk voor steenmarters Door de urine en stank hebben deze jonge steenmarters zich verraden.
Jonge steenmarter 15 weken oud Inmiddels is het plafond verwijderd en zijn de jongen zichtbaar
Zelfs nu het plafond verwijderd is, blijven de jongen waar ze zijn Deze komen uit een nest van dire jongen